Columns en Nieuwsbrieven

Door Chris Koopmans

De oude Grieken hadden al lang door dat ons vermogen om de werkelijkheid, de wereld en de waarheid te kennen uitermate beperkt is. Als het al mogelijk is die ooit te kennen. De Stoïcijn Epictetus ( ca.50-135 n.C. ) zegt daarom: ‘Alles is zoals je het beoordeelt’. Oftewel, alles is interpretatie. De geschiedenis van de westerse filosofie staat vol met filosofen die zich op een dergelijke manier uitten. Socrates: Ik weet dat ik niets weet. Merleau Ponty: Er is geen point de vue sans point de vue. Nietzsche: Er zijn geen feiten, alleen interpretaties. Wittgenstein: De grenzen van mijn taal zijn de grenzen van mijn wereld. Heidegger: Het wezen van de waarheid is vrijheid (van interpretatie). Kant: Das Ding an sich is onbekend voor ons. En vele anderen.

In onze moderne tijd bevestigen de neurowetenschappers dat ons brein modellen maakt (=interpretatie) van de door de evolutie voorgeprogrammeerde zintuigelijke input die vanuit het lichaam en de buitenwereld komt (=interpretatie). Daarmee bouwen we een simulatiebeeld (=interpretatie) op van de direct ervaren werkelijkheid, om er vervolgens een verdere duiding (=interpretatie) aan geven waarmee we een wereldbeeld (=interpretatie) opbouwen en noties van waarheid (=interpretatie) ontwikkelen. Kortom: ons brein is één groot interpretatieorgaan dat de functie heeft met deze interpretaties voorspellingen te maken. Want alleen met voorspellingen kunnen we dagelijks praktisch handelen, ons door het complexe leven navigeren, ons handhaven en voortplanten*. Anders gezegd: het brein drukt zijn interpretaties op een realiteit die we in wezen niet kennen. Een onbekende realiteit waarin we als zodanig ook niet direct in geïnteresseerd hoeven te zijn. Het brein is een onmisbaar stuk evolutionair gereedschap om te kunnen handelen en overleven.

Afgezien van de filosofische vraag wat een interpretatie eigenlijk is, lijkt de vraag naar wat ‘ een juiste interpretatie’ is veel interessanter. Interessanter omdat ‘juistheid’ verwijst naar zoiets als 

‘kloppend, correct, en daarmee praktisch bruikbaar, nuttig, en bij voorkeur maatschappelijk relevant’. Want wat heb je anders aan filosofie, wat koop je ervoor, wat kan je er mee? Draait het daar niet om?! Maar hoe benader je nu die vraag naar ‘de praktische relevantie van een filosofie’?

Men zou allereerst kunnen zeggen dat elke filosofische school, maar ook elke religie, elke ideologie en ook wetenschap een vorm van een ‘Belief System’ is. Met Belief System bedoel ik een set van ideeën, principes, waarden, overtuigingen of opvattingen, die in meer of mindere mate  ‘coherent, logisch, systemisch’ in elkaar zit, en dat daarmee sturing kan geven aan het gedrag van individuen of groepen. Een Belief System heeft meestal de vorm van een verhaal of een betoog dat als een onontbeerlijk navigatiemiddel dient om je door de chaos en onveiligheid van het leven te helpen. Het is de copingfunctie van het brein dat je aanzet tot praktisch, doelgericht en sociaal zinvol handelen. Het probeert een intelligent antwoord te geven op praktische vragen: hoe men een corona epidemie kan aanpakken, hoe men overstromingen, oorlogsdreiging, armoede, honger, racisme, corruptie, etc. het best kan voorkomen. En in het verlengde van praktische, overlevingsgerichte vragen proberen tientallen filosofische Belief Systems een antwoord te geven op dieper liggende universele vragen als: wat kan ik weten, wat is rechtvaardigheid, wat is goed en kwaad, wat is de zin en doel van het leven, hoe moet ik leven, e.d. (theïsme, materialisme, existentialisme, utilitarisme, pragmatisme, marxisme, feminisme, etc.).  

Zo heeft het Belief System van de wetenschap een hoge mate van samenhangende begrippen en axioma’s en het heeft daartoe verschillende soorten logica tot zijn beschikking. Plus een systematische werkwijze (de wetenschappelijke methode) waarmee het Belief System testbaar, repliceerbaar en falsifieerbaar wordt. Daarmee kan het aanspraak maken op ‘juistheid’. Kortom: ‘wetenschap is wat werkt’ (William James, Richard Feynman**). Wat werkt in de zin van praktisch bruikbaar, nuttig en met hopelijk een waardevolle maatschappelijke impact.

Aan de andere kant van het ‘juistheidsspectrum’, is er bv. het Belief System van de ‘Platte Aarde Beweging’. Dat heeft nauwelijks enige interne coherentie van begrippen, met daarbij een manke logica en waarbij de ideeën volkomen los staan van de zintuigelijke, empirische waarneming. Evenals samenzweringstheorieën, astrologie, tarotkaarten, etc.: die zijn volstrekt onbruikbaar, onnuttig en vaak zelfs schadelijk (behalve voor het ik- of wij-gevoel van een groep gekkies).

Men kan dus spreken van ‘krachtige of juiste Belief Systems’ met een sterk probleemoplossend vermogen en ‘zwakke of onjuiste Belief Systems’ met een vals probleemoplossend vermogen,  allebei liggen op een spectrum van meer of minder ‘juistheid’.

Een ander aspect van Belief Systems is hun maatschappelijke dominantie. Vóór de Verlichting (grofweg) was de christelijke godsdienst het alomvattende dominante Belief System. Uit het bestaan van god(en) volgt automatisch z’n ‘juistheid’. ‘Juistheid’, niet door kritisch onderzoek en toetsing van de ‘juistheid’ maar door onkritisch en onvoorwaardelijk geloof in de ‘juistheid’ (bv. ‘ …want bidden helpt, God heeft iets met ons voor, de Bijbel/Koran/Tora/ Tao voorspelt…., e.d.). Rationele i.p.v. emotionele toetsing van een Belief System staat hier lijnrecht tegenover onvoorwaardelijk geloof in een Belief System. 

De dominantie van een Belief System kan dus volkomen losstaan van de ‘juistheid’ ervan. Vooral als een dominant Belief System met openlijk of subtiel geweld wordt afgedwongen. Uit zo’n afgedwongen Totalitair Belief System volgt b.v. op verzet of afvalligheid een (dood)straf, zoals bij het nationaal socialistisch, fascistisch, communistisch, islamitisch, hindoeïstisch, kortom het is een hermetisch gesloten Belief System. In onze postmoderne tijd hebben (althans in de Westerse wereld) Totalitaire Belief Systems plaats gemaakt voor veelsoortige open Belief Systems, allemaal met hun eigen ‘claim en graad van juistheid’. Daarentegen passen Open Belief Systems zich aan bij de actuele stand van kennis en techniek, bij verschuivingen in culturele waarden, bij politieke en economische realiteiten. Soms zelfs in een bizarre vorm zoals bij de postmoderne nihilisten met hun tegenstrijdige claim: ‘De waarheid bestaat niet’ (en dat is de waarheid).

En hier zijn we aangeland op het punt waar ik met dit hele verhaal naar toe wil. Het is het interessante contrapunt dat zo fraai gemaakt wordt in het recente boek van Brian Klaas.***

De zwakke plek van Belief Systems is dat ze, naast hun gevoeligheid voor allerlei bias****, geen rekening houden met toeval, willekeur en contingentie. Het brein zoekt immers naar patronen, regelmatigheden en samenhangen in de chaos van zintuigelijke input zodat het een voorspellende interpretatie kan maken waarmee een Belief System uiteindelijk wordt opgebouwd. Om die reden negeert het ‘de ruis van toevalligheden’. Maar kleine toevalligheden kunnen zeer grote, onverwachte gevolgen hebben. Bijvoorbeeld: een Tunesische visser steekt zichzelf in de brand in 2010 en veroorzaakt een ripple-effect dat uitloopt op de Arabische lente die in het Midden Oosten en Noord Afrika grote politieke instabiliteit, conflicten en veranderingen teweeg bracht. Een mooi-weer voorspelling die op een rampzalige storm uitloopt omdat het computermodel geen rekening hield met kleine, plotseling ontstane locale luchtdrukverschillen die zeer snel escaleerden. Door een plotselinge windvlaag kwam het containerschip Ever Green in 2021 dwars te liggen in het Suezkanaal, met grote wereldwijde economische gevolgen. Een plotselinge hartaanval kan een totale omslag in het denken en in levensstijl veroorzaken. U herkent waarschijnlijk het zgn. Butterfly Effect dat zich in zeer complexe systemen kan voordoen. Mogelijk hebt u persoonlijk ook van die Butterfly ervaringen in uw leven meegemaakt? Klaas geeft veel Butterfly voorbeelden en gaat in op de achterliggende Chaos Theorie. Hij wijst erop dat Belief Systems (in mijn woorden) ons weliswaar een bevredigend gevoel van controle over onszelf en de wereld kunnen geven maar dat ze ook blind zijn voor toevalligheden en willekeur die een zeer grote invloed hebben (gehad) op onze evolutionaire geschiedenis, op de loop van onze politieke, economische en culturele geschiedenis, en evenzeer op de loop van onze persoonlijke levens, ook al gaan we daar zelf meestal aan voorbij. Kortom, niets is wat het lijkt. 

En gisteren las ik in een advertentie: je kunt plannen wat je wil, maar het komt van boven!

* Hersenresearchers wijzen er op dat 95% van onze breinactiviteit besteed wordt aan het elektrochemisch reguleren van alle lichamelijke processen, vanaf het celniveau tot aan het complexe orgaannivo, inclusief het breinorgaan zelf. De 5% geestelijke activiteit staat hier uiteraard niet immaterieel, cartesiaans los van.

**William James, psycholoog en wetenschapsfilosoof, grondlegger van de Amerikaanse psychologie, 1842/1910. Natuurkundige en Nobelprijswinnaar Richard Feynman verwijst ook fijntjes naar de wetenschap als een Belief System: ‘Science is the belief in the ignorance of experts’.

*** Brian Klaas, Prof. Global Politics, University College London: ‘Fluke: kans, chaos en waarom alles wat we doen er toe doet’ (2023).

**** Zie mijn column: ‘33 redenen waarom men wetenschap (te) lastig vindt en wantrouwt’.

De varkens gaan tekeer

De stallen zijn verlaten

Kippen lopen door de straten

Ze pikken het niet meer

Een bomenrij geveld

Die zijn ook net vertrokken

met knoestig kromme stokken

op weg naar ’t malieveld

Ooit waren wij verwanten

We leefden zij aan zij

Nu wordt het pleit beslecht

De beesten en de planten

Bevrijd uit slavernij

Zij eisen nu hun recht

Rien van der Zeijden

door Riemie van Dijk

Het is alweer heel wat jaren geleden dat ik een dialoogtafel bijwoonde in locatie Poort 20, een tijd lang het onderkomen van het Filosofisch Café Sneek. Deze dialoogtafel werd georganiseerd in het kader van de week van de dialoog en geleid door Sjaak Kloppenburg, de initiatiefnemer van het Filosofisch Café Sneek. 

Zoveel jaar na datum kan ik nog met enorm veel plezier terugdenken aan deze bijeenkomst, waarop ‘diversiteit’ het thema was. 

“Wie ben jij en wat betekent diversiteit, anders zijn voor jou”, was de openingsvraag die Sjaak aan ons allen stelde. “Vertel eens over een concrete situatie waarin jij te maken had met verschillen tussen mensen”, nodigde hij ons uit. “Wat daarin ervoer je als positief/verrijkend, wat als negatief/belemmerend? Waar droom je van, wat is je meest ideale situatie als het gaat om diversiteit? Welke stappen zou je volgens jou kunnen zetten om dichterbij die situatie te komen?”

Er kwam een brede variatie aan persoonlijke verhalen ter tafel. Zo vertelde ik zelf over de ontmoetingen die ik had met Turkse families in Sneek. De welzijnsorganisatie waarvoor ik toen werkte, was nieuwsgierig naar hun wensen en behoeften; via deze ontmoetingen hoopten we die boven tafel te krijgen. Gaandeweg het gesprek verdween dit doel voor mij op de achtergrond. Ik was diep, diep onder de indruk van de gastvrijheid en openheid die mij als volkomen onbekende ten deel viel. Daar konden wij als Nederlanders nog een hoop van leren, was mijn overtuiging. Interculturele ontmoetingen zouden kunnen helpen vooroordelen te verminderen en respect over en weer te creëren. 

Diep geraakt was ik door het verhaal van een andere deelnemer. Hij verbond ‘anders zijn’ aan de andere werking van zijn hersenen. Als gevolg van een ongeluk had hij een Niet Aangeboren Hersenletsel opgelopen. Sindsdien was hij overgevoelig voor prikkels, iets dat ernstig impact had op zijn sociale contacten. Hij gebruikte gedichten, tekeningen en schilderijen om toch uiting te geven aan wat hem bezighield. Inmiddels had hij al op een aantal plekken gedichten voorgelezen, iets dat hij graag een vervolg wilde geven. 

Ook andere deelnemers genoten van de mogelijkheid om ‘op verhaal konden komen’. Dat allemaal dankzij Sjaak, die duidelijk was over de spelregels van een dialoog: 

1.         Wees écht nieuwsgierig naar de ervaringen, gedachten en gevoelens van

anderen;

2          Probeer je open te stellen; 

3.         Laat een ander zijn/haar verhaal vertellen;

4.         Geef niet je mening over een ervaring van een ander;

5.         Vraag naar concrete voorbeelden en om toelichting als je iets niet begrijpt.

Dankzij die spelregels ontstond veiligheid, begrip en verbinding. Aan het eind van de avond ging iedereen met een warm gevoel terug naar huis.

Na een veelbelovende start doofde het vlammetje van de dialoog in Sneek helaas weer uit. Elders in het land organiseren (grote) steden nog steeds jaarlijkse dialoogtafels. 

Dialoog werkt! Omdat we overtuigd zijn van de kracht van de dialoog, blazen we die in 2024 nieuw leven in.

Schuif aan, deel je verhaal, ervaar de waarde en impact van de dialoog.  We zien je graag tijdens het Filosofisch Café Sneek op dinsdag 13 februari a.s.  

door Chris Koopmans

Israël is niet in oorlog met de Palestijnen. Israël is in oorlog met Hamas. En met die Palestijnen die hand- en spandiensten verlenen aan Hamas, met Palestijnen die openlijk of verborgen sympathiseren met Hamas, en met Palestijnen die, gedwongen of niet, Hamas onderdak en een menselijk schild geven. Een horroroorlog.

Op het individuele niveau van elke wereldburger, van mannen, vrouwen, kinderen, baby’s, bejaarden, zieken en gehandicapten, is elke oorlog het absolute horrordrama. Men kan zich niets  afschuwelijkers voorstellen. Tegelijkertijd, er is nog nooit een oorlog gevoerd die zich louter en alleen op het slagveld afspeelde, d.w.z. een oorlog waarin geen burgerslachtoffers vielen. Dat is de brute realiteit van elke oorlog, van de hele menselijke oorlogsgeschiedenis en er is geen enkele reden om te hopen dat het ooit anders zal zijn. 

Want men kan geen oorlog voeren onder de regel dat er geen burgerslachtoffers mogen vallen. In zo’n oorlog zou men de vijand altijd een direct voordeel geven, die oorlog zal men bij voorbaat verliezen. Men kan ook geen oorlog voeren die aan beide zijden ‘proportioneel’ evenveel soldaten- als burgerlevens zou mogen kosten (volgens wiens telling trouwens?). Want ook dat zou een vijand die meer burgerslachtoffers oploopt onmiddellijk het voordeel bezorgen en de andere partij dwingen om met beide handen op de rug te vechten of zich terug te trekken. Te denken dat de sympathie en het morele gelijk aan de kant  van de partij met de meeste burgerslachtoffers zou moeten staan is onrealistisch wensdenken.

Maar er is wel een groot verschil tussen legers die, volgens hun eigen nationale en internationale wetten, de burgers van de vijand zoveel mogelijk proberen te ontzien en legers die dat niet doen. En er is een verschil tussen legers die hun eigen bevolking zoveel mogelijk proberen te ontzien en legers die hun eigen burgers gebruiken om zich achter te verbergen. En tenslotte, er zijn legers die erop uit zijn om een vijandelijk regiem omver te werpen en legers die uit zijn op de vernietiging van een volk of een etnische of religieuze groep. Vooral als zij dat ook nog eens openlijk verklaren (zoals destijds de Nazi’s, Maoïsten, Stalinisten, Hutu’s/Tutsi’s, Al Qaida, ISIS, etc.) en daarbij als oorlogsstrategie sadistisch gebruik maken van burgergijzeling, onthoofding, levende verbranding, marteling, verkrachting, mutilatie, etc.

Inmiddels is dit wel duidelijk: Hamas neemt de eigen Palestijnse bevolking niet in bescherming, maar gebruikt ze als menselijk schild in scholen, ziekenhuizen en vluchtelingenkampen. Hamas onthoudt de eigen Gazabevolking basale overlevingsmiddelen (wel voorraden brandstof, water en voedsel in hun tunnels maar geen schuilkelders voor burgers) en ontziet geen enkele Israëlische burger. Hamas is openlijk uit op de vernietiging van het Joodse volk en de Israëlische Staat (from the River to the Sea), en zet zijn acties kracht bij met de meest lugubere, sadistische wandaden. Wandaden als een militaire en religieuze opdracht zelfs. Zoiets kan men beslist niet zeggen van de Israeliërs (alhoewel het ook geen lieverdjes zijn). 

Kortom: Hamas staat voor antisemitisme, antizionisme, antigodsdienstvrijheid, anti-oorlogsrecht, antivrouwenrechten, antigenderrecht, anti-vrijemeningsuiting, antidemocratie, antimensenrechten. Kortom: Hamas is voluit anti-Westers (zoals veel andere landen met een Islamitisch bestuur overigens).

Men kan terecht wijzen op de schaamtevolle tekortkomingen van de Westerse cultuur, maar tegelijkertijd niet ontkennen dat de Westerse cultuur, nota bene als enige cultuur, de laatste eeuwen de meeste ontwikkeling en vooruitgang leverde op het gebied van geneeskunde, wetenschap, onderwijs, techniek, kennis van andere beschavingen, wereldwijde handelscontacten, democratische bestuursvormen, burger- en mensenrechten. 

En niemand zal ontkennen dat migranten, van welk continent en om welke redenen dan ook, het liefst in het vrije Westen zouden willen wonen. De migratiestroom gaat maar in één richting: naar het Noorden. Het Westen probeert hen niet in de steek te laten, en wringt zich in alle bochten om daarbij niet racistisch, misogyn, homofoob en krenterig te werk te gaan. Aan de legale binnenkomers geeft ze al tientallen jaren een inclusiviteits- en diversiteitsplatform. En aan de recente legalen en illegalen een opvang, hoe krakkemikkig die op dit ogenblik ook is. 

Inmiddels laat deze Israël/Hamas-oorlog haarfijn zien wat er komt bovendrijven als men migranten ontvangt met niet westerse waarden, normen en deugden: het Westen wordt van buitenaf maar vooral van binnenuit tot op straat bedreigd, met (woke)aanvallen op zijn geschiedenis, zijn democratische principes, zijn wetten en instituten. Dezelfde geschiedenis, etc. die diezelfde migranten uit hun ellendig bestaan probeert te halen. En er is maar een kleine activistische minderheid voor nodig om de moeizaam verworven Westerse cultuur en de Westerse meerderheidsbevolking in korte tijd onderuit te halen. Tenminste, als het Westen geen grens trekt bij zijn tolerantie voor niet Westerse andersdenkenden. Maar hoe trek je zo’n grens? Douglas Murray* (Engels journalist) schreef daarover in zijn bestseller ‘The War on the West/De aanval op het Westen’). Zijn antwoord is complex maar het behelst in ieder geval niet de optie: ‘als u mijn verleden, mijn cultuur, mijn voorouders, wat mijn samenleving heeft voortgebracht niet respecteert, waarom zou ik dan de uwe respecteren?’ 

Waar komt die auto-imuunziekte, die cultuurmasochistische westerse houding vandaan? Ook daar wijst Murray op, en vele andere cultuurcritici met hem. Hij stuit daarbij op een oud filosofisch probleem dat nog het beste werd beschreven door Nietzsche, wellicht de grootste cultuurcriticus. Het is – de filosofie van het ressentiment-, van de wrok en de wraak die de verklaring biedt waarom mensen (Christenen in zijn geval) tot onnoemelijke wreedheden in staat zijn. En in de actuele postmoderne filosofie zijn het de zgn. deconstructivisten die elke waarde (vrijheid, rechtvaardigheid, gelijkheid, waarheid, etc.) van zijn betekenis ontdoen en platreduceert tot slechts ‘een menselijk construct’. Vervolgens worden met deze ‘deconstructie’ alle menselijke verhoudingen teruggebracht tot slechts één dimensie: alles draait om macht. En wie heeft dan volgens hen de kwalijke macht in het Westen in handen? Het antwoord is steeds hetzelfde: de witte, zelfgeprivilegieerde, patriarchale, koloniale, racistische en seksistische man. En wel met alles wat hij heeft voortgebracht: zijn wetenschap, zijn kunst, zijn onderwijs, economie, sport, rechtspraak, politieke stelsel, etc. plus al zijn machtsinstituten die dat alles ondersteunen. Die samenleving moet dus worden afgebroken en daar is heel wat ressentiment voor nodig. Dat is de kern van de cultuuroorlog die vooral binnen de VS gaande is en inmiddels al overgewaaid is naar Europa. En de media doen er volop aan mee want polarisatie, emotie, en risicoloze deugjournalistiek is hun verdienmodel!

U begrijpt dat ik achter Israël sta (maar beslist niet achter Netanyahu en de ultra-orthodoxen) want het zou naïef zijn om niet verder te kijken dan de afschuwelijke oorlogshandelingen zelf. Er is veel meer aan de hand. Israël is de enige Westers ingerichte democratie zuidelijk van Europa en verdient het alleen al daarom verdedigd te worden. Een aanval op Israël (evenals de aanval op de Oekraïne) is een aanval op de Westerse verworvenheden en manier van leven. Israël zelf, met al zijn tekortkomingen en zwakheden, kan zich met enige Westerse steun nog wel verdedigen tegen Hamas, Hezbollah, Iran, Libanon, Syrië, etc. Maar tegen het ressentiment van kleine extreme minderheden binnen het Westen is het moeilijk vechten. Minderheden die de Westerlingen een vals schuldgevoel en zelfhaat aanpraten. De Westerse wereld worstelt om zich in zijn eigen interne cultuuroorlog rechtop te houden, tegen de wrok-, wraak- en haatgevoelens van de cultuurjaloersen, de elite- en identiteitswokies, en tegen de liberale, milde Moslims die als free riders op het antisemitistische sentiment meeliften en zich niet openlijk en loyaal verzetten tegen Moslimextremisme. Tegen het ressentiment van al diegenen, blank en gekleurd, die hun eigen persoonlijke ongenoegen, hun onkunde en onwetendheid, hun onmacht, mislukking en wanprestatie collectief projecteren op het Westen. Opvallend: zij gaan niet of nauwelijks de straat op om heftig en voortdurend te protesteren tegen het Zuiden (bloederige Afrikaanse dictators) of het Oosten (Russische, Chinese en Arabische autocraten), tegen Assad in Syrië en Saudie-Arabië in  Jemen (honderdduizenden islamitische burgeroorlogsdoden) en tegen Pakistan (twee miljoen gedeporteerden naar Afghanistan), want in hun vlees kunnen ze geen haak slaan. Nee, dichtbij, waar hun valse slachtofferwoede wel gebotvierd kan worden, op Universiteiten, overheden, instituten, etc. Want ‘het Westen was en is verdorven en moet afgebroken worden alvorens we aan een betere wereld kunnen bouwen’. En ondertussen maken zij wel volop gebruik van alle vrijheden, rechten en verworvenheden van het Westen. 

Nee, er is veel meer aan de hand achter deze oorlog, ze maakt deel uit van een heel andere (cultuur)oorlog, die, als ze uit de hand loopt, op de langere duur wel eens veel meer slachtoffers kan opleveren. 

En wat de actuele realiteit** van deze oorlog betreft, bedenk wel: wilt u wel vreedzaam meelopen in een pro-Palestijnse demonstratie waarin om u heen Hamasleuzen geschreeuwd worden zoals: ‘From the River to the Sea, One Solution is Revolution, Gaza is genocide, Joden aan het gas’?Waarom wel protesteren tegen Israël maar niet tegen de doodscultus van Hamas***, en tegen al die landen die Hamas politiek, financieel of militair steunen: Quatar, Iran, Syrië, Libanon, Maleisië, Turkije, Jemen, Pakistan, e.a.?

Murray’s boek gaat over deze dieperliggende kwesties. Het is zeer de moeite waard, althans voor hen die aanvoelen dat er meer aan de hand is, dat er een ongekende ‘Aanval op het Westen’ gaande is. 

Chris Koopmans, 11 nov’ 2023.

* Douglas Murray, ‘The War on the West’, HarperCollins Publishers, 2022. 

Ook in het Nederlands te verkrijgen: ‘De aanval op het Westen’, 2023.

Veel interviews met Murray staan op uTube.

** 19 nov, 2023. Bij de pro-Palestijnse protestmars in Rotterdam werd opgeroepen om haven, vliegtuigen en wegen te blokkeren, om de protesten onverminderd door te laten gaan. Mc Donalds sloot tijdelijk zijn deuren, de Markthal ging eerder dicht, de organisatoren betrokken leden van Samoudin (Hamas gelinkte beweging) bij de protestorganisatie, en Aboutaleb zag geen reden om in te grijpen. Hoe een relatief kleine activistische groep de samenleving probeert te ontwrichten. Vooral Frankrijk, Duitsland en het VK hebben nog een groter probleem.

*** 20 nov, 2023. Mosab Hassan Yousef, de zoon van de medeoprichter van de Hamas, sprak in september 2017 voor de UN over het lot van de kinderen in de Gaza, en over zijn eigen ‘Hamas opvoeding’, met martelingen, mishandelingen, gevangenneming, hersenspoeling. Tenslotte, van de weeromstuit, werkte hij tien jaar voor de Israëlische counter-terrorisme afdeling van Shin Bet. (Zie uTube) N.a.v. de recente Israel/Hamas oorlog werd hij verschillende malen geïnterviewd en herhaalde hij opnieuw zijn waarschuwende boodschap aan het Westen.

Zijn boodschap komt er op neer dat het bespelen van de publieke opinie in het Westen door niet westerse statelijke en niet statelijke actoren, wellicht het effectiefste wapen is dat nu wordt uitgespeeld. Vooral effectief voor actoren die een asymmetrische of hybride oorlog voeren zoals nu in het Midden Oosten en Afrika. 

En je zou hier aan toe kunnen voegen: hetzelfde geldt voor het bespelen van de publieke opinie binnen het Westen door de wokebeweging die de canceling van de westerse geest voor ogen heeft in hun ‘The War on the West’.