Column 1: Het plezier van cafébezoek

Hans Koppen

Tsjeard is een ervaringsdeskundige. Tap, fles en bar hebben geen geheimen voor hem. Cafés, zo legt hij mij uit, zijn er in Sneek in soorten en maten. Voor jongeren, voor arbeiders, voor nachtbrakers, bierzuipers en whiskydrinkers, voor watersporters, voor èchte Snekers en voor vreemden. Keus genoeg! Waarom moet er dan nog een café bij? Sneker cafés staan trouwens literair uitstekend bekend, dat weet ik toch wel? En hij citeert voor mij drs. P: ‘Toch is het van oudsher hier dagelijks vol, het speelde in talloze levens een rol. De insiders weten waarover ik spreek, een dierbaar cafeetje in Sneek.’ En begrijpt hij goed dat het een filosofisch café wordt? Van het woord filosoof krijgt hij als gewoon mens al brandende dorst. In de Bibliotheek van Sneek? Een café tussen al die boeken daar? Gekker moet het niet worden. Nee, het lijkt hem niks, zo’n wijsgerenkroeg. Stel je voor zeg: denken in plaats van drinken. Dat is aan hem niet besteed! Veel geluk ermee!

Jammer! Een filosofisch café kan zo leuk zijn, zoveel méér opleveren dan een kater. Waarom zouden gewone, en ongewone, Snekers het Filosofisch Café Sneek bezoeken? Niet om daar te zien hoe denkwetenschappers met elkaar op de vuist gaan over problemen die alleen zij doorgronden, of om vakfilosofen te horen debatteren over exotische kwesties die ver verwijderd zijn van het dagelijkse leven. Daar is het Filosofisch Café niet voor. Dat café is juist bedoeld voor het genoegen dat sámen nadenken oplevert, doorgaans over zaken waar iedereen mee te maken heeft. Het Filosofisch Café wil bezoekers in staat stellen om te horen hoe anderen denken over vragen op het gebied van werk, levensbeschouwing en zingeving. Hen in contact brengen met inspirerende sprekers over politiek, samenleving en cultuur. Het belangrijkste is dat de cafélezingen en discussies de deelnemers prikkelen tot een gevoel van verwondering en verrassing over wat ze horen, om zichzelf vervolgens de vraag te stellen: ’… en wat vind ik daarvan?’ Juist, dáár gaat het om! Dat de cafégangers gedachten opdoen, ideeën ontwikkelen en tot eigen standpunten komen. Het gaat om het plezier in zèlf denken. Om verder kijken dan het hier en nu. En dat binnen de muren van een café dat een veilige, gezellige omgeving biedt, desgewenst met een drankje onder handbereik, en waar ieder tot zijn recht komt. Het zou mooi zijn als de cafébezoekers zich laten inspireren door de Franse filosoof, historicus en schrijver Ernest Renan (1823-1892) die ooit heeft gezegd: ‘Hoe meer ik erover denk, des te meer ben ik overtuigd dat de hele wijsbegeerte neerkomt op een goed humeur.’ De deelnemers wat te denken geven en ze een goed humeur bezorgen – een mooie taak voor het Filosofisch Café Sneek, lijkt mij.