Sjaak Kloppenburg, filosoof
Als we geboren worden, weten we niet hoe we moeten leven, als we oud zijn, weten we niet hoe te sterven. De vraag ‘hoe te leven?’ vereist steeds opnieuw een antwoord. In ons leven doorlopen we allerlei fasen, dus de vraag blijft actueel, ook omdat we het gevoel hebben dat een definitief antwoord uitblijft. Veel levensfasen komen en gaan als vanzelf, we leren van ervaringen en stoten ons niet aan dezelfde steen. Toch ligt er vaak en meestal onverwachts ander gesteente dat we over het hoofd zien. De vraag ‘hoe te leven?’ doet zich daarom steeds weer gelden, soms tegen wil en dank. Je kunt het er dan bij laten, én je kunt erover nadenken.
Filosofiebeoefening is systematisch nadenken over het leven, het leven van jezelf en van anderen. Je zet de wereld even stil en je denkt, bij voorkeur met anderen, na over je wereldbeeld, je manier van denken, je levensvisie en -houding. Dat is wat filosofie ook betekent: systematisch en kritisch kijken naar hoe je denkt en handelt.
Het is wijs om zo af en toe even stil te staan bij de bron van het misverstand. De meeste vergissingen maken we door overijlde besluiten. En de dingen kunnen er weinig aan doen dat wij denken dat ze anders zijn dan ze zijn, om maar eens met Epictetus te spreken: ‘Het zijn niet de dingen zelf die ons van slag maken, maar onze denkbeelden erover’. Dat is het belang van filosofie: je eigen denkbeelden beter begrijpen met als doel er minder door van slag te raken.
Filosofie is de behoefte om te weten wat er te weten valt, je meer logisch en begrijpelijk voor jezelf en anderen te kunnen uitdrukken en een helder beeld te krijgen van jouw en andermans leven. Kortom, filosofie is oefenen in abstract denken zonder het contact met het dagelijks leven te verliezen.