Column: Lees dan…als u durft

Het is bijna vakantie en de leeskriebels beginnen ook al weer te komen, want voor mij is de zomer een tijd van lezen. En zal ik u eens wat verklappen? Het zijn niet de verzamelde werken van Plato of Martin Heidegger die op mijn nachtkastje liggen, maar liever een literaire thriller of nog beter: een goede horror! Onlangs heb ik een prachtige lezing bijgewoond van de Belgische filosoof Dimitri Goossens die stelt dat ‘horror als een arena van de dood wellicht een interessante filosofische speeltuin is’. Eindelijk heb ik een filosofische verantwoording gevonden om dit ook te mógen lezen en daarvan wil ik u graag deelgenoot maken.

Horror speelt met vele filosofische thema’s, zoals natuurlijk de dood, maar ook veiligheid, onschuld, goed en fout, waar en net niet helemaal waar. De dood is niet altijd het einde, het onschuldige kind is niet wat het lijkt, jouw vertrouwde huis is bezeten en dus niet meer veilig, het goede is niet langer meer vanzelfsprekend het goede en soms zijn er zoveel parallelle werelden dat je je afvraagt welke de ware wereld is.

Een van mijn favoriete auteurs is Stephen King en als we eens wat filosofische bespiegelingen op zijn boeken loslaten, zien we dat deze thema’s zijn arena vormen. Als geen ander weet hij te beschrijven hoe de moraliteit slechts een dun laagje vernis is als een kleine gemeenschap plotseling wordt afgesloten van de buitenwereld. Hoe het verlangen naar bezit, macht of roem leidt tot zelfvervreemding. Hij weet je als lezer naar zoveel mogelijke werelden te leiden dat je zelfs je eigen wereld met andere ogen gaat bekijken. Is deze werkelijkheid wel waar? Horror haalt je uit je vertrouwde omgeving, want de omgeving zelf krijgt een andere betekenis. Het is niet langer het ordelijk geheel, maar er gelden andere regels waarvan je niet weet waarom die zijn veranderd of hoe lang ze nog geldig zijn. King beschrijft hoe bepaalde werkelijkheden het leven van de hoofdrolspelers kan ontregelen en laat de lezer achter met zijn eigen morele ongemakkelijkheden.

Nieuwsgierig geworden? Ik zou zeggen ga deze zomer filosoferen met horror … als u durft.

Anna Riemersma