Nieuwsbrief 4, Februari 2014
Uitnodiging
Op dinsdag 4 maart zal dr. Miriam van Reijen spreken over: ‘Spinoza’s actualiteit en de relevantie van zijn filosofie voor het dagelijks leven.’ In de lezing van Miriam van Reijen komen twee thema’s uit de filosofie van Benedictus de Spinoza (1632 – 1677) aan de orde, die wellicht nu nog actueler zijn dan in zijn tijd. Spinoza gaat zowel in zijn wijsgerige antropologie als in zijn politieke filosofie uit van de mens zoals hij is en niet zoals hij zou moeten zijn, of zoals we zouden willen dat hij was. Dat heeft praktische gevolgen voor het alledaagse leven, zowel persoonlijk als maatschappelijk. De mens is voor de realist en naturalist Spinoza geen rationeel wezen, maar een passioneel wezen. De geest is gewillig, maar het vlees is sterk(er). De rede vermag niets tegenover de passies, tenzij ze zelf tot passie wordt, stelt hij dan ook in zijn Ethica. Toch ziet Spinoza een mogelijkheid om van de slavernij van de passies (lijden) te komen tot een gelukkig leven (leiden) vanuit de rede. Zijn filosofie is in essentie een ‘moderne’ motivatietheorie: Hoe word je van een extrinsiek gemotiveerde lijder een intrinsiek gedreven leider? In Spinoza’s politieke filosofie staan democratie en vrijheid van meningsuiting centraal. Over dat laatste heeft Spinoza een radicale mening. Hij stelt geen enkele grens aan de vrijheid van denken, spreken en publiceren, en heeft ook een verrassend standpunt over het zogenaamde ‘recht’ om te kwetsen en beledigen.
Miriam van Reijen (Breda,1946) is afgestudeerd in de sociale filosofie en ethiek (Nijmegen, 1974) en in de cultuur- en godsdienstsociologie (Nijmegen, 1983). Van 1973 tot 1985 was zij wetenschappelijk medewerker filosofie aan de medische faculteit van de Katholieke Universiteit Nijmegen, en docent aan diverse hogere beroepsopleidingen. Na een lang verblijf in het buitenland was zij tot 2011 als docent filosofie werkzaam aan diverse hogescholen. Tot op heden is zij docent aan de Senioren Academie Brabant (HOVO) van de Universiteit van Tilburg. De bijeenkomst vindt plaats in Bibliotheek Sneek, Wijde Noorderhorne 1, en vangt aan om 20.00 uur. Ontvangst vanaf 19.45 uur. Entree € 5,00. Vooraf aanmelden is niet nodig. Wel geldt: vol = vol. Enige dagen voor de bijeenkomst ontvangt u nog een herinneringsmailtje.
Vooruitblik
Voor de rest van dit jaar zijn in het Filosofisch Café Sneek de volgende lezingen geprogrammeerd: – dinsdag 8 april, dr. Hans Koppen: ‘Ken Uzelve! Maar kan ik mijzelf wel kennen?’ – dinsdag 7 oktober: drs. Bert Keizer: ‘Lijden, lachen en denken rond het graf.’ – maandag 24 november: drs. Hayo Apotheker: ‘Besturen is filosofie in actie. Over openbaar bestuur en waarden.’ Wie suggesties voor sprekers heeft is hierbij uitgenodigd ons dat te laten weten.
Website …
en natuurlijk kijkt u regelmatig op de website van het Filosofisch Café Sneek: www.fcsneek.nl De nieuwe column van deze maand is verzorgd door Sjaak Kloppenburg.
Graag tot ziens in het Filosofisch Café Sneek! Sjaak Kloppenburg en Hans Koppen. Organisatoren Filosofisch Café Sneek Filosofischcafesneek@gmail.com