Een beestachtig mooie avond!
Erno Eskens komt op 9 februari praten over ‘dierlijk en menselijk’
Hoe kijken we aan tegen ons lichaam en tegen onze dierlijkheid? Het verhaal begint bij de prehistorische cultus van de moedergodin en eindigt in onze tijd. Met Plato’s zielenwagen reizen we door de geschiedenis van het denken. Twee paarden – symbool voor onze lichamelijke en sociale driften – stuwen ons voort. De wagenmenner – ons intellect – houdt de teugels stevig in handen en zet een beschaafde levenskoers uit. Maar in de Romantiek komen de paarden in opstand en moet de wagenmenner de teugels laten vieren. De mens weigert nog langer het driftleven te beteugelen. Vanaf dat moment wordt het dier in de mens bevrijd, wat leidt tot de emancipatie van de slaaf en de vrouw. Zij werden tot dan toe vooral als dierlijke wezens gezien. In onze tijd volgt de emancipatie van het dier zelf, terwijl ook de mens zelf verder verdierlijkt. Kortom, mensen worstelen met het dierlijke in de mens en projecteren het menselijke in het dier ofwel de natuur wordt gedomesticeerd, maar blijft ijkpunt voor verantwoord gedrag.
Filosoof Erno Eskens (1964) is programmadirecteur bij de Internationale School voor Wijsbegeerte te Leusden). Hij studeerde filosofie en politicologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. In 1992 was hij betrokken bij de oprichting van Filosofie Magazine, het tijdschrift waar hij later hoofdredacteur werd.
Belangrijk: Datum 9 februari. Cultuurkwartier Sneek. Zaal open 19.30 uur, aanvang 20.00 uur. Reserveren is niet nodig, wel wordt dringend geadviseerd om op tijd aanwezig te zijn vanwege de beperkte zaalcapaciteit. Entree € 7,-
Terugblik op de lezing van Hans Achterhuis van 12 januari jl.
Vijfhonderd jaar geleden schreef Thomas More ‘Utopia’, toen een nieuw begrip dat staat voor zowel ‘eu-topia’, een goede, gelukkige plaats, als voor ‘ou-topia’, een niet-bestaande plaats. Sindsdien zijn er honderden utopieën geschreven en hebben mensen geprobeerd om utopieën te realiseren. In de twintigste eeuw kwam er ook angst voor de realisering van utopische ideeën en dat leidde tot het begrip ‘dystopie’, de beschrijving van de allerslechtste samenleving. ‘1948’ van Orwell, Noord-Korea en Islamitische Staat kwamen als voorbeelden voorbij, in een aangename gedachtewisseling die de filosofie-avond compleet maakte.
Begint een betere wereld wel echt bij jezelf?
Op 8 maart a.s. komt Thijs Lijster naar het Filosofisch Café Sneek. De wereld lijkt steeds complexer en onoverzichtelijker te worden. Hierdoor gaan we de maatschappij steeds meer zien als een buiten-wereld, waarover we op geen enkele manier controle kunnen uitoefenen. Ter compensatie zijn we geneigd om ons zowel fysiek als ideologisch af te sluiten, de blik naar binnen te keren en ons vast te klampen aan de dingen die we nog wel in de hand hebben. Als de samenleving niet meer maakbaar is, dan misschien de huiskamer nog.
Deze strategie noemt Thijs Lijster ‘de grote vlucht inwaarts’. Het is gedoemd te mislukken volgens hem. Hij ziet het als een misvatting dat ‘een betere wereld begint in jezelf’ en bovendien als een politiek gevaar om de geschiedenis te beschouwen als iets dat ons overkomt, als een lotsbestemming. Tegenover deze mythische ‘natuur-geschiedenis’ (Walter Benjamin), breekt hij een lans voor het collectieve vermogen om geschiedenis te maken. Noteer deze boeiende avond alvast in uw agenda!